Theo thông tin từ Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, từ đầu năm 2024 đến thời điểm hiện tại, trên cả nước ghi nhận 82 trường hợp tử vong do bệnh dại tại 33/63 tỉnh, nhiều hơn 05 trường hợp so với cùng kỳ 2023 (77 ca). Tình hình dịch bệnh Dại ở chó mèo trên cả nước vẫn đang có diễn biến phức tạp, xảy ra quanh năm và hầu hết chó, mèo mắc bệnh Dại đều chưa được tiêm phòng vắc xin Dại. Do vậy, nguy cơ phát sinh bệnh Dại trên đàn chó mèo và lây nhiễm sang con người trong thời gian tới là rất lớn.
Để chủ động tăng cường và triển khai có hiệu quả các biện pháp phòng chống bệnh Dại trên người và động vật, hạn chế đến mức thấp nhất số ca tử vong do bệnh Dại trên địa bàn tỉnh Kon Tum. Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các sở, ngành, địa phương căn cứ thẩm quyền, chức năng nhiệm vụ được giao tiếp tục tập trung triển khai quyết liệt, đồng bộ công tác phòng, chống bệnh Dại theo quy định của Luật Thú y, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và của Ủy ban nhân dân tỉnh, trong đó chú trọng một số nhiệm vụ chủ yếu sau:
Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân để thực hiện nghiêm quy định của pháp luật trong việc nuôi, quản lý chó, mèo và các loại động vật khác có nguy cơ gây bệnh, nhất là việc tiêm vắc xin và phòng, chống bệnh Dại cho chó, mèo; thực hiện đầy đủ việc tiêm và điều trị dự phòng bệnh Dại khi bị động vật, đặc biệt là chó, mèo cắn; Tăng cường công tác giám sát, cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng chống bệnh Dại. Phát hiện sớm, xử lý kịp thời, không để lây lan ra diện rộng và đặc biệt là không lây nhiễm sang con người;
Thường xuyên tổ chức rà soát, thống kê đầy đủ, chính xác số hộ nuôi và tổng đàn chó, mèo hiện có đến tận các thôn, làng, tổ dân phố, khu dân cư, hộ gia đình. Khẩn trương hoàn thành công tác tiêm phòng vắc xin Dại năm 2024 (nếu chưa hoàn thành); kiểm tra, rà soát và tiêm phòng bổ sung cho đàn chó, mèo chưa được tiêm phòng nhằm đảm bảo tỷ lệ tiêm phòng vắc xin Dại cho đàn chó mèo đạt trên 80% tổng đàn;
Hướng dẫn, yêu cầu các chủ hộ nuôi chó, mèo và động vật khác có nguy cơ gây bệnh cam kết thực hiện đúng, đầy đủ các quy định về nuôi, nhốt, quản lý, nhất là việc khai báo, tiêm vắc xin và phòng, bệnh Dại; không để chó, mèo thả rông khi đưa ra nơi công cộng, nơi đông người, khu dân cư ... và phải quản lý, thực hiện đầy đủ các biện pháp để đảm bảo an toàn cho người xung quanh (đặc biệt đối với chó phải được đeo rọ mõm, có dây xích và người dắt) và đảm bảo vệ sinh môi trường; Tăng cường xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định pháp luật trong việc nuôi, quản lý chó, mèo; đặc biệt là các trường hợp để xảy ra hậu quả nghiêm trọng theo quy định của pháp luật;
Chủ tịch Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố chịu trách nhiệm trước Ủy ban nhân dân tỉnh, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh về kết quả triển khai các biện pháp phòng, chống bệnh Dại nếu để xảy ra tình trạng buông lỏng công tác thống kê, quản lý nuôi chó, mèo; tỷ lệ tiêm phòng vắc xin dại thấp, xảy ra bệnh Dại trên đàn chó, mèo và phát sinh ca tử vong trên người do bệnh Dại trên địa bàn quản lý.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp và hướng dẫn các địa phương giám sát bệnh Dại ở động vật và triển khai các biện pháp phòng chống bệnh dại theo quy định. Đồng thời chia sẻ thông tin với ngành Y tế và phối hợp điều tra, xử lý ổ dịch khi có phát sinh các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh Dại;
Tổ chức giám sát, cảnh báo, chia sẻ thông tin, điều tra, xử lý ổ dịch bệnh Dại, đánh giá nguy cơ và triển khai các biện pháp phòng, chống bệnh Dại. Tổng hợp, báo cáo đầy đủ, chính xác thông tin về các hộ nuôi chó, số chó nuôi, kết quả tiêm phòng vắc xin bệnh Dại tại tổ dân phố, khu dân cư, thôn, xã và tình hình bệnh Dại lên Hệ thống báo cáo dịch bệnh động vật (VAHIS);
Thường xuyên thành lập các Đoàn công tác do Lãnh đạo Sở làm Trưởng đoàn, cùng với lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, địa phương có liên quan tổ chức kiểm tra, đôn đốc công tác phòng chống bệnh Dại nhất là tại các địa phương đã xảy ra các ổ bệnh Dại trong năm 2024 và các địa phương có tỷ lệ tiêm phòng không đảm bảo;
Tăng cường công tác kiểm dịch vận chuyển động vật, sản phẩm động vật (nhất là đối với chó, mèo) ra, vào địa bàn tỉnh, đảm bảo các hoạt động buôn bán, vận chuyển được thực hiện đúng theo quy định của pháp luật, phát hiện trường hợp vi phạm kịp thời xử lý.
Chủ trì, theo dõi, hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc các đơn vị, địa phương tổ chức triển khai các biện pháp phòng, chống bệnh Dại trên địa bàn tỉnh, định kỳ hằng tháng (trước ngày 25) báo cáo Ủy ban nhân dân tỉnh tình hình, kết quả thực hiện để theo dõi, chỉ đạo.
Sở Y tế chủ động giám sát chặt chẽ các trường hợp phơi nhiễm, nghi phơi nhiễm vi rút dại để hướng dẫn tiêm phòng theo hướng dẫn của Bộ Y tế; xử lý ổ dịch kịp thời. Tổ chức thực hiện, kiểm tra, giám sát công tác tiêm phòng vắc xin Dại và huyết thanh kháng Dại cho người. Tăng cường công tác phối hợp liên ngành Y tế và Thú y để giám sát, phát hiện sớm các trường hợp bị động vật nghi Dại cắn; Đảm bảo đủ nguồn vắc xin phòng Dại, huyết thanh kháng Dại tại các bệnh viện, Trung tâm y tế tuyến huyện để kịp thời tiêm phòng cho người bị chó cắn; người bị phơi nhiễm, nghi phơi nhiễm với bệnh Dại theo Kế hoạch phòng, chống bệnh Dại trên người giai đoạn 2023 - 2030 trên địa bàn tỉnh và tăng cường khả năng tiếp cận của người dân với vắc xin phòng Dại, huyết thanh kháng Dại, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao; tiếp tục duy trì mỗi huyện có ít nhất 01 điểm tiêm, ở những nơi địa bàn rộng và địa hình khó khăn xem xét bố trí thêm điểm tiêm phòng. Tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế ở các điểm tiêm vắc xin phòng Dại về các kỹ năng tư vấn, xử trí các trường hợp bị động vật cắn;
Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố tăng cường các biện pháp tuyên truyền cho người dân biết và hiểu rõ sự nguy hiểm của bệnh dại. Trao đổi thông tin và giám sát tình hình dịch bệnh dại trên người, trên động vật để triển khai các biện pháp phòng chống bệnh dại trên địa bàn tỉnh kịp thời, hiệu quả.
Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì và phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Sở Y tế, Sở Thông tin và Truyền thông tổ chức triển khai chương trình tuyên truyền “Phòng chống bệnh Dại học đường” tại các trường học, cơ sở giáo dục đào tạo nhằm nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh về các biện pháp phòng ngừa bệnh Dại trên người và động vật theo quy định và hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền.
Sở Thông tin và Truyền thông chỉ đạo, hướng dẫn các cơ quan báo chí, truyền thông trên địa bàn tỉnh phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền rộng rãi cho Nhân dân được biết về bệnh dại Dại ở động vật và các biện pháp phòng chống hiệu quả; các quy định của Pháp luật về nuôi, quản lý chó, mèo; trách nhiệm của người chăn nuôi chó, mèo; Đẩy mạnh công tác truyền thông về sự nguy hiểm của bệnh dại; kịp thời chia sẻ thông tin để người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh và vận động người dân kịp thời đến cơ sở y tế để khám, tư vấn và tiêm vắc xin phòng dại, huyết thanh kháng dại, nhất là tại các địa phương có trường hợp tử vong do dại và có tỷ lệ tiêm phòng trên chó, mèo thấp. Tăng cường công tác truyền thông đại chúng, truyền thông trực tiếp và truyền thông qua hệ thống tuyên truyền cơ sở tại vùng sâu, vùng xa, vùng có đông người đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống và lưu ý việc không chữa bệnh dại bằng các biện pháp chưa được Bộ Y tế công nhận.